بررسی بیماری لغزش اپی فیز سر فمور
در ادامه این مطلب از سایت دکتر مسعود اعتدالی بیماری لغزش اپی فیز سر فمور را مورد بررسی قرار می دهیم. نام کامل این بیماری لغزش اپی فیز سر استخوان ران Slipped Capital Femoral Epiphysis است. در این بیماری سر استخوان ران بر روی گردن استخوان جابجا شده و به اصطلاح لیز میخورد.
علل ایجاد بیماری لغزش اپی فیز سر فمور
ضایعه اصلی در این بیماری اختلال در استخوانی شدن غضروف صفحه رشد است که باعث ضعف آن می شود و فشـار وارد بـر سر استخوان باعث جابه جایی آن می گردد. گرچه به ظاهر سراستخوان ران به پایین و عقب می رودT ولی در حقیقت باید گفت که اپی فیز در حفره استابولوم ثابت مـی ماند و گردن استخوان به بالا و خارج می رود.
لغزش سـر اسـتخوان در اکثر مـوارد نـاکـامل است و بـتدریج بـا پـیدایش اسـتخوان تـازه کناره های گردن و اپی فیز استخوان ران صاف می شود. غـضروف سراستخوان ران و حفره استابولوم طبیعی است. این بیماری معمولا در نوجوانان و در شروع بلوغ بوجود میاید یعنی در همان موقعی که نوجوان شروع به رشد سریع قدی میکند. شیوع این بیماری در پسران ۳-۲ برابر دختران است. از عوامل موثر در این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- چاقی
- سابقه فامیلی
- مشکلات غددی (برای مثال، دیابت)
- اختلالات کلیوی، تیروئیدی و یا اختلالات هورمون رشد
گرچه این بیماری در دوران نوجوانی اتفاق می افتد، اما اثرات آن در زندگی فرد می تواند منجر به بروز مشکلات بعدی نیز شود.
- درد و مشکلات مفصل ران، از جمله این مشکلات می باشد. اقدامات درمانی در زمان بیماری و یا در مراحل بعدی صورت می گیرد.
- این افراد بیشتر در معرض استئوآرتریت (آرتروز) مفصل ران قرار می گیرند. بیماری لغزش سر استخوان ران، به تدریج آغاز می شود، اما می تواند حمله و شروع ناگهانی داشته باشد.
نشانه های بیماری لغزش اپی فیز سر فمور
شروع بیماری ممکن است حاد باشد ولی در ا کثر موارد تدریجی است که در این صورت مهم ترین نشانه های آن عبارتند از :
- درد و سفتی مفصل . درد غالبا در کشـاله ران است ولی امکـان دارد به ران و زانو هم انـتشار یـابد. گـاه بـیماری بـه صـورت زانودرد بروز می کند.
- لنگیدن در ابتدا به علت درد است ولی در مراحل آخـر بـیشتر ناشی از اختلل در عمل طبیعی مفصل ران است.
- محدودیت حرکات مفصلی کـه غـالباً در خـم شـدن٬ حـرکات چرخشی و ابدوکسیون دیده می شود.
- تغییر شکل اندام پایینی که به صورت کوتاه شدن و گردش پا به بیرون است.
- اگر بیماری به صورت حاد شروع شود٬ عـلایم آن شبیه به علایم شکستگی گردن استخوان ران است و غالباً ضربه ملایمی باعث آن شده است.
- برخلاف اغلب بـیماری های مـفصل ران کـه در آنـها بـیمار در سمت مبتلا دچار فـلکسیون کنتراکچر (مـحدودیت در ا کستانسیون کامل مفصل) مـی شود در ایـن بـیماری بـیمار محدودیت در فلکسیون مفصل ران داشته و فـلکسیون کنتراکچر ندارد.
درمان های مختلف لغزش اپی فیز سر فمور
هدف از درمان لغزش سر استخوان ران اینست که از پیشرفت لغزش و جابجا شدن بیشتر اپی فیز جلوگیری به عمل آید تا وقتی که بلوغ به پایان برسد و صفحات غضروفی رشد، تبدیل به استخوان شوند. بعد از این مرحله دیگر بیماری اسلیپ پیشرفت نمیکند چون نقطه ضعف محل یعنی همان صفحه رشد بسته شده و دیگر وجود نخواهد داشت.
بیماری اسلیپ هر چه سریعتر تشخیص داده شود بهتر است و هرچه زودتر عمل شود نتیجه درمان مناسب تر خواهد بود. درمان دیر هنگام موجب جابجا شدن بیشتر اپی فیز میشود و هرچه این جابجایی بیشتر باشد مشکلات بیمار هم بیشتر خواهد بود. جلوگیری از پیشرفت لغزش اپی فیز به توسط عمل جراحی است که در حین آن با استفاده از پیچ، اپی فیز به قسمت های پایینتر استخوان فیکس و محکم میشود.
بندرت و در صورتیکه مقدار جابجایی اپی فیز زیاد باشد پزشک ارتوپد در حین جراحی ابتدا اپی فیز جابجا شده را به سر جایش برگردانده و سپس آنرا در سر جای جدید با پیچ فیکس میکند. به علت عوارض زیاد جااندازی اپی فیز جابجا شده، معمولاً جراحان علاقه ای به جااندازی اپی فیز نداشته و آنرا در همان وضعیتی که هست فیکس میکنند مگر در موارد خاص و در جابجایی های زیاد. وقتی تشخیص داده می شود فردی دچار این اختلال است نباید روی پای درگیر وزن گذاری انجام شود.در نتیجه بی حرکتی منجر به آتروفی و کاهش قدرت عضلات می شود.
درمان فیزیوتراپی لغزش اپی فیز سر فمور
- تمرینات قدرتی برای بازیابی قدرت همه عضلات
- تمرینات تقویت حس عمقی برای بازیابی ثبات در هیپ
- برای کاهش درد بیمار از مدالیته هایی مثل جریان الکتریکی، اولتراسوند و کرایوتراپی می توان استفاده کرد.
- بعد از جراحی حرکات passive به منظور حفظ دامنه ی حرکتی توصیه می شود.
- easy range of motion exercises
- تمرینات هیدروتراپی
عضلاتی که در این اختلال کوتاه می شوند شامل همسترینگ ، ایلیوسواس ،رکتوس فموریس و تنسور فاشیا لاتا هستند که باید تحت stretch قرار بگیرند.
توانبخشی بیمار در سه مرحله :
- در فاز اول ، تقویت عضلات هیپ به طور غیر مستقیم انجام می شود (جهت ایجاد ثبات در مفصل)
- در فاز دوم ، تقویت شدیدتر عضلات هیپ بطور مستقیم صورت می گیرد به خصوص عضلات چرخاننده ی داخلی و گلوتئوس مدیوس.
- در فاز سوم یک سری تمرینات اضافی به برنامه اصلی اضافه می شود.
صفحه ی رسمی اینستاگرام دکتر مسعود اعتدالی – بهترین متخصص کایروپراکتیک را دنبال کنید.
پروفایل دکتر مسعود اعتدالی (بهترین متخصص کایروپراکتیک اصفهان) در کلینیک 24
مطالب پیشنهادی دکتر مسعود اعتدالی (بهترین متخصص کایروپراکتیک):
بررسی علل و علائم سندرم تونل کارپال
درمان سندروم تونل کارپال مچ دست