آشنایی با انواع آرتریت مچ دست
آرتریت شامل التهاب یک یا چند مفصل است. درد و سفتی جزء علائم متداول آرتریت محسوب می شوند، و در زمان بروز این علائم در مچ دست، فعالیت های ساده روزمره می تواند با مشکل مواجه شود. تا پایان این مطلب سایت دکتر مسعود اعتدالی متخصص کایروپراکتیک همراه ما باشید.
آرتریت انواع مختلفی دارد و بیش تر این موارد می توانند مچ دست را درگیر کنند. هرچند شدت علائم مربوط به آرتریت می تواند متفاوت باشد، اما اکثر بیماری های مربوط به آرتریت مزمن هستند. این به این معنی است که طولانی مدت و حتی دائمی هستند و درنهایت می توانند آسیب مفصلی جدی ایجاد کنند.
آشنایی با آناتومی مچ دست
مچ دست مفصلی پیچیده محسوب می شود که دست را به بازو متصل می کند و در حقیقت از چند مفصل کوچک تشکیل شده است. توسط دو استخوان بازو، رادیوس(زند زبرین) و اولنا(زند زیرین)، و هشت استخوان کارپال کوچک(خرده دست) تشکیل می شود. استخوان های کارپال در دو ردیف در ریشه دست قرار گرفتند. چهار استخوان در هر ردیف وجود دارد. رویه مفصلی هر استخوان با غضروف مفصلی پوشیده می شود – ماده ای لغزنده که هنگام حرکت دست و مچ دست از استخوان ها حفاظت کرده و به صورت ضربه گیر عمل می کند.
استخوان ها در وضعیت سلامتی در حین حرکت به راحتی بر روی یکدیگر می لغزند و بواسطه غضروف صاف پوشاننده رویه های مفصلی محافظت می شوند. آرتریت به این غضروف آسیب وارد می کند. با پیشرفت بیماری، به تدریج غضروف از بین می رود. بدون یک رویه مفصلی صاف، استخوان ها در مقابل یکدیگر سایش پیدا می کنند، و به آسیب مفصلی منجر می شود که نمی توان آن را ترمیم کرد.
انواع مختلف آرتریت مچ دست
هرچند انواع مختلفی از آرتریت وجود دارد، اما سه مورد که در اغلب موارد مچ دست را درگیر می کنند، عبارتند از:
- استئوآرتریت
- آرتریت روماتوئید
- آرتریت بعد از تروما
استئوآرتریت
استئوآرتریت می تواند ناشی از “ساییدگی و پارگی” در مچ دست طبیعی، به ویژه در افرادی با سابقه خانوادگی آرتریت ایجاد شود. این یک مشکل متداول در بسیاری از افراد پس از رسیدن به میانسالی محسوب می شود، گرچه ممکن است در افراد جوان تر نیز رخ دهد.
در استئوآرتریت، غضروف مفصلی صاف و لغزنده پوشاننده انتهاهای استخوان ها، به تدریج با گذشت زمان از بین می روند. به علت اینکه سطح غضروفی دارای خونرسانی اندک یا فاقد آن هستند، در صورت آسیب یا فرسایش، توانایی ترمیم یا بازسازی اندکی دارند. با فرسوده شدن غضروف ، ساییده و دچار ناهمواری می شود ، و فضای محافظ بین استخوان ها کاهش می یابد. این می تواند منجر به سایش استخوان ها بر یکدیگر شود و موجب درد و سفتی مفصل می شود.
همچنین استئوآرتریت در مچ دست می تواند ناشی از بیماری Kienböck باشد. در بیماری Kienböck، خونرسانی به یکی از استخوان های کارپال – لونیت – مختل شده، و موجب مرگ استخوان و کلاپس تدریجی می شود. با گذشت زمان، این کلاپس می تواند منجر به تغییر و آرتریت در مفاصل اطراف لونیت شود.
آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است که می تواند مفاصل مختلفی را در سرتاسر بدن درگیر کند. این وضعیت اغلب در مفاصل کوچک تر، مانند دست و مچ دست، ایجاد می شود. در آرتریت روماتوئید به صورت متقارن رخ می دهد و این بدان معنی است که معمولا مفاصل یکسانی را در دو طرف بدن مبتلا می کند.
آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی محسوب می شود. این بدان معنی است که سیستم ایمنی بدن به بافت های خودی حمله می کند. در آرتریت روماتوئید، سیستم های دفاعی که معمولا از بدن در مقابل عفونت محافظت می کنند به بافت طبیعی صدمه می زنند (مانند غضروف و لیگامان ها) و امکان دارد استخوان را نازک و شکننده کنند.
آرتریت روماتوئید اغلب مفصل بین دو استخوان بازو، رادیوس و اولنا(زند زبرین و زند زیرین)، را مبتلا می کند. دفورمیتی در اولنا می تواند موجب ساییدگی و پارگی احتمالی تاندون های صاف کننده انگشتان شود. این وضعیت می تواند باعث دفورمیتی بیش تر و از دست دادن عملکرد دست شود. علت دقیق آرتریت روماتوئید مشخص نیست و هیچ عامل ژنتیکی یا محیطی مشخصی وجود ندارد. هر چند یک بیماری ارثی محسوب نمی شود، محققان معتقدند برخی از افراد دارای ژن هایی هستند که احتمال ابتلا به بیماری روماتوئید را در آن ها بیش تر می کند.
آرتریت بعد از تروما
آرتریت بعد از تروما می تواند پس از یک سانحه، مانند شکستگی استخوان مچ دست یا پارگی در یک لیگامان ایجاد شود. این تروما می تواند باعث آسیب مستقیم به غضروف یا تاخیر در پوشش دهی غضروف ناشی از تغییر در نحوه جابجایی استخوان ها بر روی یکدیگر، همانند پس از پارگی لیگامان شود. آرتریت بعد از تروما می تواند با گذشت سال ها بعد از آسیب اولیه ایجاد شود. یک مفصل آسیب دیده، علیرغم درمان مناسب با گذشت زمان با احتمال بیش تری دچار آرتریت می شود.
علائم رایج آرتریت مچ دست
همه بیماران مبتلا به آرتریت علامت دار نمی شوند. در صورت بروز، شدت آن از بیماری به بیمار دیگر متغیر است. علائم در برخی از بیماران دائمی نیست اما ممکن است بعضی مواقع وابسته به سطح فعالیت آن ها و سایر عوامل بروز پیدا کند.
علائم آرتریت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد
- تورم
- ضعف مفصلی
- کاهش دامنه حرکتی یا سفتی
دکتر مسعود اعتدالی بهترین متخصص کایروپراکتیک را در اینستاگرام دنبال کنید
معاینه پزشک
آزمایش ها
عکس برداری اشعه ایکس: عکس اشعه ایکس تصاویر دقیقی را از ساختارهای متراکمی مانند استخوان ارائه می کند. و عکس اشعه ایکس مچ دست به پزشک کمک می کند تا در مورد محل دقیق و شدت آرتریت شما اطلاعات بیش تری کسب کند. همچنین آن ها می توانند به پزشک شما در افتراق بین انواع مختلف آرتریت کمک کنند. ممکن است پزشک آزمایش خون را برای تعیین نوع آرتریت توصیه کند. با وجود آرتریت روماتوئید و سایر انواع آرتریت های التهابی، آموزش خون برای یک تشخیص دقیق حائز اهمیت است. استئوآتریت با ناهنجاری های خون ارتباطی ندارد.
معاینه جسمی
دکتر ارتوپد در مورد سابقه کلی سلامتی و پزشکی با شما صحبت خواهد کرد و از شما می خواهد علائم خود را توصیف کنید. او معاینه دقیق دست و مچ دست شما را انجام می دهد، و موارد زیر را جستجو می کند:
- ناپایداری مفصلی
- کاهش دامنه حرکتی
- تورم یا سایر تغییرات ظاهری
- هر ناحیه دارای درد یا حساسیت
در حین معاینه، پزشک همچنین ممکن است موارد زیر را ارزیابی کند:
- تحرک انگشت و انگشت شست – برای تعیین عملکرد مناسب تاندون ها و مفاصل
- عملکرد عصبی – برای تعیین ابتلا به بیماری دیگری که ممکن است مچ دست را درگیر کند، مانند سندرم تونل کارپال (تحت فشار قرار گرفتن عصب)