آشنایی با نرمی غضروف کشکک زانو یا کندرومالاسی پاتلا
کندرومالاسی پاتلا (Chondromalacia patellae) یا نرمی کشکک زانو که با نام «زانوی دوندگان» نیز شناخته می شود. وضعیتی است که در آن غضروف موجود در سطح زیرین کشکک زانو تحلیل می رود و به اصطلاح نرم می گردد. این وضعیت در میان افراد جوان و ورزشکار شایع بوده و گاهی ممکن است در افراد مسن مبتلا به آرتروز زانو نیز رخ دهد. در این مقاله سایت دکتر مسعود اعتدالی متخصص کایروپراکتیک می خواهیم در مورد بیماری نرمی غضروف کشکک زانو یا کندرومالاسی پاتلا، علت ایجاد، نشانه ها و روش های پیشگیری و درمان آن با شما صحبت کنیم.
علت بروز نرمی غضروف کشکک زانو
کشکک زانوی شما در حال طبیعی در جلوی مفصل زانو قرار می گیرد. هنگامی که زانوی خود را خم می کنید، قسمت پشتی کشکک بر روی غضروف استخوان ران (فمور) در محل زانو می لغزد. کشکک از طریق زردپی ها (تاندون ها) و رباط ها (لیگامان ها) به استخوان ساق پا و استخوان ران متصل می گردد. هرگاه هر یک از این اجزا نتواند به درستی حرکت کند. ممکن است منجر به ساییده شدن کشکک بر روی استخوان ران گردد. این ساییده شدن می تواند به تحلیل رفتن کشکک و ایجاد بیماری کندرومالاسی پاتلا یا زانوی دوندگان بیانجامد.
علائم نرمی غضروف کشکک زانو
کندرومالاسی کشکک زانو معمولاً به صورت درد در ناحیه زانو یا درد پاتلوفمورال تظاهر پیدا می کند. ممکن است هنگام خم و صاف کردن زانوی خود در این بیماری، احساس سایش یا تق تق کردن زانوان را تجربه کنید. درد اغلب پس از یک دوره نشستن طولانی مدت و یا در هنگام انجام فعالیت هایی که فشار قابل توجهی را به زانوهای شما وارد می آورند، (مانند ایستادن به مدت طولانی یا ورزش کردن) تشدید می یابد.
روش های تشخیص کندرومالاسی کشکک زانو
پزشک در معاینه نرمی کشکک زانو بیش از هر چیز به دنبال نواحی تورم یا حساسیت به درد (تندرنس) در زانو می گردد. همچنین ممکن است نحوه قرارگیری کشکک نسبت به ران پا را مورد بررسی قرار دهد. هم راستا نبودن کشکک با ران می تواند به عنوان یکی از نشانه های کندرومالاسی پاتلا باشد. پزشک ممکن است به کشکک زانوها در حالت کشیده فشاری با مقاومت ثابت وارد آورده و از این طریق سعی در تعیین میزان حساسیت و شدت کندرومالاسی نماید.
تست های تشخیصی زیر می توانند به پزشک در تشخیص نرمی غضروف کشکک زانو و نیز درجه بندی آن یاری رسانند:
عکس رادیوگرافی ساده (X-ray) آسیب به استخوان یا نشانه های قرارگیری نامناسب کشکک زانو یا آرتروز را شناسایی می کند.
تصویربرداری MRI ساییدگی و یا پارگی غضروف ها را نشان می دهد.
آرتروسکوپی زانو یک فرآیند کم تهاجمی برای مشاهده داخل مفصل زانو بوده و از طریق یک اندوسکوپ و یک دوربین درون مفصل زانو انجام می شود.
حرکات نامناسب کشکک زانو بر اثر موارد زیر ایجاد می شوند:
- ضربه یا آسیب مستقیم به کشکک زانو
- عدم وجود تعادل بین عضلات نزدیک کننده و دورکننده ران
- استرس مکرر به مفصل زانو، برای مثال به دنبال دویدن، اسکی یا پرش
- نحوه قرارگیری نامناسب و هم تراز نبودن زانو به علت یک بیماری مادرزادی
- ضعف عضلات پشت ران (همسترینگ ها) و عضله چهارسر (Quadriceps) جلوی ران
دکتر مسعود اعتدالی بهترین متخصص کایروپراکتیک را در اینستاگرام دنبال کنید
انواع درجه بندی نرمی کشکک زانو
شدت بیماری زانوی دوندگان با اعداد ۱ تا ۴ درجه بندی می شود. درجه (گرید) ۱ نمایانگر کمترین شدت و گرید ۴ مطرح کننده بالاترین شدت کندرومالاسی است.
گرید ۱: در این مرحله غضروف در ناحیه زانو دچار نرمی می شود .
گرید ۲: گرید ۲ بیانگر نرم شدن غضروف به همراه بروز خصوصیات غیرطبیعی در سطح آن است. این مرحله معمولاً به عنوان مرحله آغاز از بین رفتن بافت در نظر میگیرند .
گرید ۳: در گرید ۳ نرمی غضروف کشکک زانو، غضروف نازک گردیده و بافت آن به طور فعال تحلیل می رود.
گرید ۴: این درجه شدیدترین درجه کندرومالاسی می باشد و بیانگر تحلیل رفتن بخش قابل توجهی از غضروف و در معرض قرار گرفتن استخوان زیرین آن است. این بدان معناست که سایش استخوان به استخوان به طور شایع در زانو رخ خواهد داد.