تشخیص سردرد گردنی
از آنجایی که سردردها انواع و دلایل مختلفی دارند، تشخیص قطعی سردرد گردنی دشوار است. برای تشخیص، پزشک شما را معاینه کرده و سوالاتی درباره وضعیت سلامتی شما میپرسد. پزشک باید بداند که شما در هنگام شروع درد چه کاری انجام میدهید و درد دقیقا در کجا قرار دارد. اگر سردرد به مرور بدتر میشود، با تب یا بثورات پوستی همراه است یا به سرتان ضربهای وارد شده و… حتما به پزشک اطلاع دهید. زیرا این علائم ممکن است نشانهای از یک مشکل سلامتی جدیتر باشند و نیاز به مراقبت بیشتری داشته باشند. اگر سردرد شما ناگهانی یا بسیار دردناک است و با سرگیجه همراه است، ممکن است به مراقبتهای اورژانسی نیاز داشته باشید.
برای تشخیص دقیقتر علت سردرد، پزشک موارد زیر را بررسی میکند:
اشعه ایکس: از اشعه ایکس برای تصویربرداری از مهرههای ستون فقرات گردنی استفاده میشود.
توموگرافی کامپیوتری یا (CT) اسکن: در این روش از تابش چندین اشعه ایکس با زوایای مختلف برای تصویربرداری استفاده میشود. این روش اطلاعات بیشتری نسبت به تصویربرداری با اشعه ایکس ارائه میدهد.
اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): در این روش از آهنرباها و امواج رادیویی قدرتمند برای ایجاد تصاویر دقیق از سر، گردن و ستون فقرات استفاده میشود.
همچنین ممکن است پزشک “بلوک عصبی” را برای تشخیص پیشنهاد دهد. در این روش، پزشک متخصص داروی بیحس کنندهای را در اعصاب خاصی در پشت گردن تزریق میکند. اگر سردرد بعد از بلوک عصبی از بین رفت، یعنی سردرد شما ناشی از یک عارضه در محل گردن بوده است. همچنین بلوک عصبی نیز یکی از راههای درمان سردردهای گردنی است.
روشهای درمان غیرجراحی برای سردرد گردنی
روشهای درمان سردردهای گردنی برای از بین بردن علت درد و یا تسکین آن متمرکز است. روشهای درمانی از فردی به فرد دیگر و با توجه به شدت علائم میتواند متفاوت باشد. برخی از روشهای درمان سردرد گردنی عبارتند از:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی اغلب اولین خط درمان برای سردردهای گردنی است. افراد میتوانند از یک فیزیوتراپیست برای ایجاد برنامههای درمانی تخصصی کمک بگیرند. در اولین قرار ملاقات، فیزیوتراپیست منبع درد را شناسایی میکند سپس برنامههای درمانی را پیشنهاد میدهد. در فیزیوتراپی میتوان بافت نرم را تحریک کرد و با حرکت دادن مفاصل به اطراف، درد را کاهش داد.
داروها
پزشک برای تسکین درد، میتواند مسکنهای بدون نسخه را برای شما تجویز کند. داروهایی که سردردهای گردنی را درمان میکنند؛ عبارتند از:
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین یا ایبوپروفن
شل کنندههای عضلانی
داروهای ضد تشنج
داروهای ضد افسردگی
بلوکهای عصبی
همانطور که در بالا ذکر شد، پزشک میتواند داروهای بیحس کننده را به اعصاب و مفاصل سر و گردن تزریق کند. این کار معمولا باعث تسکین درد شده و میتواند منبع درد را تعیین کند.
تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS)
در روش TENS، پزشک الکترودهای کوچکی را روی پوست نصب میکند و با استفاده از آنها سیگنالهای الکتریکی کوچکی را برای تحریک اعصاب نزدیک محل درد ارسال میکند. با این حال، تحقیقاتی که در سال 2019 انجام شد شواهد کمی درباره اثربخشی TENS در درمان گردن درد پیدا کرد.
روشهای تزریقی برای درمان سردرد گردنی
روشهای درمانی تزریقی معمولا شامل تزریق داروهای ضدالتهابی یا داروهای مسکن میشوند، این روشها کم تهاجمی بوده و اغلب موثر واقع میشوند. همچنین این روش در کنار سایر روشهای درمانی، موجب راحتتر شدن فرایند درمان میشود. چند تکنیک تزریقی برای تسکین درد ناشی از سردرد گردنی یا CGH در ادامه مورد بحث قرار گرفته است.
نوروتومی فرکانس رادیویی
اگر منبع درد با روشهایی مانند تزریق فاست گردنی یا فلوروسکوپی با کمک بلوک شاخه داخلی (راهنمای اشعه ایکس) تائید شده باشد، نوروتومی فرکانس رادیویی ممکن است مفید باشد. شایع ترین عصب تحت درمان با این روش، عصب اکسیپیتال سوم است که مفصل C2-C3 و شاخههای داخلی C3 و C4 پشتی را دارای شوک میکند. در این روش سوزن فرکانس رادیویی از طریق فلوروسکوپی به کنار عصب هدایت میشود. برای اطمینان از نزدیکی به عصب مورد نظر، ممکن است مقدار کمی جریان الکتریکی عبور داده شود تا دردی را به طور لحظهای ایجاد کند. پس از شناسایی دقیق محل، نوک سوزن گرم میشود و با حرارت، ضایعهای روی عصب هدف ایجاد میشود. ضایعه ایجاد شده روی عصب از ارسال سیگنال درد به مغز جلوگیری میکند. اعصاب نهایتا بعد از گذشت یک سال بازسازی میشوند، در این صورت ممکن است درد مجددا عود کند، البته ممکن است این اتفاق پیش نیاید.
تزریق استروئید اپیدورال به گردن
در این روش، یک سوزن با هدایت فلوروسکوپی در فضای اپیدورال (فضای اطراف ریشه عصبی حاوی مایع مغزی نخاعی و اعصاب) وارد میشود. سپس از تزریق داروی استروئیدی، برای پوشاندن اعصاب ناحیه استفاده میشود. هدف از این کار، کاهش التهاب موضعی و کاهش درد عصبی است.
تزریق استروئید داخل مفصل گردن
تزریق استروئید ممکن است برای تسکین درد و التهاب مفاصل فاست انجام شود. مفصل اطلسی_محوری جانبی منبع مشترکی است که برای این نوع روشها مشخص شدهاست. برای هدایت سوزن به مفصل فاست، از روش افزایش کنتراست با هدایت فلوروسکوپی استفاده میشود؛ سپس دارو را در داخل مفصل تزریق میکنند.