بررسی روش های تشخیص مشکلات ستون فقرات
قصد داریم در این مطلب سایت دکتر مسعود اعتدالی متخصص کایروپراکتیک به بررسی و مطالعه روش های تشخیص مشکلات ستون فقرات بپردازیم. اولین قدم در تشخیص مشکلات مربوط به ستون فقرات، بررسی پیشینهی پزشکی شما توسط پزشک و انجام معاینات جسمانی است. دلایل زیادی میتوانند منجر به بروز درد در ستون فقرات شوند که تشخیص عامل اصلی آن برعهدهی پزشک است.
بررسی پیشینهی پزشکی بیمار
برای تهیهی پیشینهی پزشکی، پزشک سوالاتی راجع به دردتان از شما میپرسد، مانند:
- دقیقا از چه زمانی دردتان شروع شده است؟
- آیا در اثر آسیب دیدگی دچار درد شدید؟
- کجایتان درد میکند؟ شدت آن چقدر است؟
- آیا این درد سایر قسمتهای بدنتان را هم درگیر نموده؟
- چه عواملی سبب میشوند تا دردتان زیاد و یا کم شود؟
- آیا مشکل مثانه یا روده داشتهاید؟
- آیا در خانوادهی شما زمینهی پوکی استخوان وجود دارد؟
پزشک از این طریق اطلاعاتی دربارهی درد شما کسب میکند، از جمله: زمان شروع درد، هرگونه آسیبی که ممکن است مسبب درد باشد، شیوهی زندگیتان و اینکه آیا در خانوادهی شما پیشینهی این مشکل وجود داشته است یا خیر. هرچه اطلاعات بیشتر و جزئیتری در اختیار پزشک قرار دهید، تشخیص عامل درد راحتتر و دقیقتر صورت خواهد گرفت.
مطلب پیشنهادی : علل احساس درد در تیغهی بیرونی پا
انجام معاینات جسمانی
پزشک با انجام معاینات جسمانی میتواند به دلیل احتمالی درد پی ببرد. بسته به محل درد، همان ناحیه معاینه میشود مانند گردن، کمر، لگن، بازوها و یا پاها. پزشک حین انجام معاینات جسمانی، ممکن است موارد زیر را چک کند:
گسترهی حرکتیِ ستون فقرات
آیا هنگام چرخیدن، خم شدن و به طور کلی حرکت کردن مشکلی دارید؟ کجایتان درد میگیرد؟ آیا انعطاف پذیری خود را از دست دادهاید؟
قدرت عضلات
ممکن است از شما خواسته شود تا در حین اعمال کمی فشار، دستها و یا پاهایتان را بلند کنید یا بکشید
درد. پزشک تلاش میکند تا نواحی حساس به درد را پیدا کند
تغییرات ادراک حسی
آیا میتوانید در دستها یا پاهایتان چیزی حس کنید؟
رفلاکسهای بدن
رفلاکس در تاندونهایی مانند تاندون آکیلیس (Achilles Tendon) مچ پا و تاندون زیر کشکک پا باید بررسی شوند.
مهارتهای حرکتی
ممکن است از شما خواسته شود تا بر روی پنجه یا پاشنهی پاها راه بروید.
تستهای تشخیصی
اسکن استخوان، الکترومایوگرافی، سیتی اسکن و امآرآی نمونههایی از روشهای تشخیص عوامل پنهانی درد هستند
تستهای تشخیصی
اسکن استخوان، الکترومایوگرافی، سیتی اسکن و امآرآی نمونههایی از روشهای تشخیص عوامل پنهانی درد هستند که در ادامه، مطالبی راجع به هرکدام آوردهایم.
اسکن استخوان (Bone Scan)
انجام اسکن استخوان، یک روش تصویر برداری برای تشخیص مشکلات مربوط به متابولیسم استخوانی است. منظور از متابولیسم استخوانی، همان روند شکستگی استخوان و بازسازی آن میباشد. در این اسکن، ابتدا یک مادهی شیمیایی پرتوزا (به نام Tracer) را به شما تزریق میکنند. این مادهی شیمیایی به سرعت خود را به قسمتهایی که مشغول استخوانسازی هستند میرساند. سپس، چندین ساعت بعد از انجام تزریق، از قسمتهای مورد نظر تصویر برداری صورت میگیرد.
سیتی اسکن (CT- Computed Tomography)
سیتی اسکن (CT) یا اسکن سیایتی (CAT-Computer Assisted Tomography)، یک نوع تصویر برداری با اشعهی ایکس میباشد که در تصاویر حاصله از آن استخوانها، بافتهای نرم، و عروق خونی نمایان میگردد. به طور کلی برای مشاهدهی جزئیات نواحی زیر میتوان از سیتی اسکن استفاده نمود:
- سر
- شانه
- ستون فقرات
- قلب
- شکم
- زانو
- قفسه سینه
الکترومایوگرافی (EMG-Electromyogram)
به منظور ارزیابی عملکرد عضلات و اعصابی که این عضلات را کنترل میکنند (نورونهای حرکتی)، از تست الکترومایوگرافی (EMG) کمک میگیرند. نتایج حاصل از تست EMG، اختلالات موجود در انتقال پیامهای عصبی از عصب به عضله، عملکرد عضلات و یا اعصاب را نمایان خواهند ساخت.
به منظور تشخیص مشکلات ستون فقرات، معمولا تست EMG را در ترکیب با تست SSEP (Somatosensory Evoked Potentials – تستی است که نشان دهندهی سیگنالهای الکتریکی حسی میباشد که از اندامها به نخاع و مغز میروند) تجویز میکنند.
تصویر برداری امآرآی (MRI)
تصویر برداری امآرآی، یکی از انواع تستهای تشخیصی میباشد که در آن بجای استفاده از مواد رادیواکتیو به کمک آهنرباهایی قدرتمند (امواج مغناطیسی)، امواج رادیویی و یک کامپیوتر، تصاویر دقیقی از اندامهای داخلی بدن فراهم میکند. انجام تصویر برداری امآرآی برای پی بردن به آن دسته از مشکلات ستون فقرات که از طریق سایر روشهای تصویر برداری ذکر شده قابل تشخیص نیستند، استفاده میشود. تصویر برداری امآرآی از جمله معمول ترین روشها برای ارزیابی وضعیت ستون فقرات میباشد.
دکتر مسعود اعتدالی را در اینستاگرام دنبال کنید
دلیل انجام MRI
تصاویر حاصله از امآرآی، جزئیات دقیقی از ستون فقرات، مانند اطلاعاتی دربارهی استخوانها، دیسکها، اعصاب، عضلات و رباطها و تاندونها در اختیار پزشک قرار میدهند.
به طور کلی از تصاویر امآرآی برای بررسی موارد زیر کمک گرفته میشود:
- کاهش آب در هستهی داخلی دیسک بین مهرهای (نوکلئوس پولپوزوس – Nucleus Pulposus)، در مراحل اولیهی تخریب دیسک
- مفاصل بین مهره ای (مفاصل فاست)
- آرتروز
- تنگ شدگی مجرای عبور اعصاب در ستون فقرات (Spinal Stenosis)
- بیرون زدگیِ دیسک بین مهرهای (Herniated Disc)