بررسی علل انواع خالی کردن زانو
همانطور که خواندید، خالی کردن زانو زمانی اتفاق میافتد که زانو دچار ضعف شده و مفصل آن ناپایدار یا لق میشود. در این صورت فرد اتکای خود را از روی زانو از دست داده و نمیتواند تعادلش را حفظ کند. خالی شدن داخل زانو و ناپایداری آن می تواند شکلهای مختلفی داشته باشد. در ادامه این مطلب سایت دکتر مسعود اعتدالی متخصص کایروپراکتیک علل انواع خالی کردن زانو را مورد بررسی قرار می دهیم.
در حالت کلی، خالی کردن زانو دو نوع مختلف دارد:
ناپایداری اولیه زانو:
در ناپایداری اولیه زانو، مفصل زانو عملا خالی شده و از جای خود در میرود. این مشکل به این دلیل به وجود می آید که در یکی از رباطهای زانو نقص وجود دارد. در بیشتر موارد، ناپایداری یا خالی کردن اولیه زانو در همان لحظه دردناک نیست و بعد از چند لحظه، فرد تازه دردش را حس می کند و شاید شاهد ورم کردن زانوهایش نیز باشد. گاهی اوقات خالی شدن زانو به دلیل جابهجا شدن مفصل زانو با خونریزی داخلی زانو و آسیب داخل زانو همراه است. اگر مکررا زانوها خالی شوند، بعد از مدتی مشکل آتریت در فرد به وجود می آید که برای درمان آن باید عمل جراحی انجام شود. همچنین عواملی مانند آسیبهای رباطهای زانو، ناپایداری پاتلوفمورال یا آسیب ناحیه پوسترولترال نیز باعث ناپایداری اولیه زانو و خالی کردن آن می شوند.
ناپایداری ثانویه زانو:
بروز ناپایداری ثانویه زانو به دلیل اتفاقی است که در درون ساختار زانو می افتد و ایجاد درد و ناراحتی می کند. ناپایداری ثانویه زانو وقتی به وجود می آید که عضلات چهار سر ران برای کاهش فشار وارده روی مفصل درناک زانو، شل می شوند. با شل شدن عضلات چهار سر ران، پاها نیز خم می شوند و فرد احساس می کند که زانوهایش خالی شده است. ناپایداری ثانویه زانو به دلیل پارگی مینیسک زانو، وجود جسم آزاد درون ساختار زانو، آرتریت یا سینوویت ممکن است اتفاق بیفتد.
برای برطرف کردن مشکل خالی کردن زانو، باید مشکلات ساختاری زانو را برطرف کرد تا فرد دیگر شاهد خالی شدن، شل شدن یا ضعف در زانوهایش نباشد.
- بعضی از افراد دائما شاهد خالی شدن زانوهایشان به صورت مکرر هستند که با درد ناگهانی و تیر کشیدن همراه است. گاهی اوقات احساس لغزش در مفصل زانو با عدم تعادل در هنگام راه رفتن همراه است و در نتیجه به احتمال زیاد این موضوع باعث می شود هنگام راه رفتن یا ایستادن تعادلتان را از دست بدهید و به زمین بیفتید که اتفاق ناخوشایندی است.
- بعضی از افراد هم خالی شدن زانو و زانو درد را با قفل شدن زانو تجربه می کنند؛ یعنی نه تنها مفصل زانویشان دچار لغزش و ناپایداری می شود، بلکه زانوهایشان قفل هم می شوند و نمی توانند به راه رفتن و حرکت کردن ادامه دهند! این نوع خالی کردن زانو به دلیل پارگی غضروف مینیسک زانو اتفاق می افتد. در این شرایط، تکه های پاره شده غضروف مینیسک در بین استخوانهای زانو گیر می کند و در نتیجه زانو قفل می شود.
خالی شدن زانو به علت ناپایداری مفصل پاتلوفمورال
یکی دیگر از دلایل لقی کشکک زانو و خارج شدن کشکک زانو از جای خود، ناپایداری مفصل پاتلوفمورال است که می تواند یک زانو یا هر دو زانو را درگیر کند. وقتی کشکک زانو به کمک عضلات ران و دیگر عضلات مجاور در جای اصلی خود ثابت نگه داشته نشوند، مفصل پاتلوفمورال ناپیدار می شود و زانوها شل و لق می شوند.
علل خالی کردن زانو
همانطور که گفته شد، خالی کردن زانو به دلایل مختلفی در افراد متفاوت ایجاد میشود که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
پارگی رباطهای زانو:
در اغلب موارد، علت ضعف زانو و ناپایداری مفصل زانو، آسیب دیدگی یک یا چند عدد از رباطهایی است که زانو را به صورت پایدار نگه میدارند. در واقع، در زانو چهار رباط اصلی وجود دارد که هر کدام وظیفه خاصی را به عهده داشته و مانع از خم شدن زانو از قسمتهای مختلف میشوند. وقتی هرکدام از این رباط ها آسیب ببینند یا پاره شوند، زانوها خالی شده و ضعیف می شوند.
ضعیف شدن عضلات اطراف زانو:
از دیگر دلایل اصلی و بسیار موثر در مشکل خالی شدن زانو، ضعف عضلات اطراف زانو است. عضلات اطراف زانو، نقش بسیار مهمی در ثابت نگه داشتن مفصل زانو و کششکک زانو دارند. حالا اگر عضلات اطراف زانو ضعیف باشند، نمی توانند استخوان زانو را به خوبی ثابت نگه دارند. در نتیجه در زمان حرکت دادن پاها برای بالا و پایین رفتن از پله ها و فشار آوردن به پا، فرد احساس خالی شدن زانو را تجربه می کند که غالبا با زانو درد همراه است. اگر می خواهید زانوهایتان ناپایدار نشوند، ورزش و تقویت زانو را فراموش نکنید تا عضلات زانو ضعیف نشوند. کم تحرکی و بالا رفتن از جمله عواملی هستند که روی کاهش حجم عضلات و در نتیجه کاهش قدرت آنها تاثیر می گذارند و فرد را با ضعف زانو و درد در پاها درگیر می کند.
سائیدگی غضروفهای زانو:
همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، آرتروز زانو یکی دیگر از دلایل رایج خالی کردن زانو است که مفصل زانو را شل می کند. با افزایش سن، آرتروز زانو هم به وجود می آید. با ابتلا به آرتروز زانو، غضروف ها ساییده می شوند و همین موضوع باعث تخریب تدریجی مینسیک زانو، پاره شدن رباط های داخل زانو، ضعف عضلات مجاور و وجود قطعات آزاد از غضروف درون زانو خواهد شد.
پارگی مینیسک ها:
منیسک های زانو، دو عدد غضروف شبیه به حرف c انگلیسی هستند که هم به عنوان ضربه گیر برای زانو عمل می کند و آن را پایدار نگه می دارد. پارگی منیسک غالبا در زمان پایین رفتن از پله ها و حالت اسکات در ورزش رخ می دهد. وقتی منیسک های زانو آسیب می بینند یا پاره می شوند، مفصل زانو ناپایدار شده و در هنگام راه رفتن خالی می شود.
دکتر مسعود اعتدالی بهترین متخصص کایروپراکتیک را در اینستاگرام دنبال کنید
ناپایداری کشکک زانو یا لقی کشکک زانو:
یکی دیگر از دلایل مهم خالی شدن زانو، این است که کشکک زانو از محل اصلی خود خارج می شود. مکان اصلی قرار گرفتن کشکک زانو در پایینترین قسمت استخوان ران و در شیار پاتلوفمورال است و همانجا می لغزد. حالا اگر کشکک زانو از مکان دقیقش خارج شود، خالی کردن زانو اتفاق می افتد. اگر به کشکک زانو ضربه مستقیم وارد شود یا در زمان ورزش، زانو به صورت غیرطبیعی بپیچد، کشکک از شیارش خارج می شود و مشکل ناپایداری کشکک زانو به وجود می آید. در نتیجه زانوها ناپایدار شده و موقع حرکت کردن ممکن است خالی شوند.
خالی شدن زانو در کودکان
خالی شدن زانو موقع راه رفتن از جمله مشکلاتی است که در هر سن و سالی ممکن است به وجود بیاید. کودکان نیز ممکن است چنین چیزی را تجربه کنند که باعث عدم تعادل در هنگام راه رفتن و زمین خوردن آنها می شود. خالی شدن زانو در کودکان ممکن است به دلیل آرتروز زانو، پوکی استخوان یا روماتیسم مفصلی او باشد که باعث خم شدن ناگهانی زانو در کودک می شود و درد و خشکی زانو و بی ثباتی مفصل زانو را به دنبال دارد. برای جلوگیری از آسیب بیشتر، باید کودکتان را در اسرع وقت به دکتر فوق تخصص زانو ببرید تا زانوهایشان را معاینه کند و به علت ضعف زانو پی ببرد.