عمل تعویض مفصل زانو
زانو درد از مشکلات شایعی است که اغلب افراد مسن با آن روبرو هستند. گاهی اوقات نیز ممکن است این درد بر اثر پارگی و آسیب رباط و غضروف های زانو باشد. علاوه بر این موارد بیماری هایی مثل آرتروز، استئوآرتریت، نقرس یا عفونت نیز می توانند باعث درد زانو شوند.
امروزه اکثر دردهای مفاصل زانو با مراجعه به متخصص ارتوپد و روش های درمانی نوین قابل درمان بوده و فرد می تواند پس از بهبودی بدون هیچ گونه دردی به زندگی عادی خود بازگشته و فعالیت های روزمره خود را با کیفیت بیشتری به انجام برساند.
اکثر دردهای زانو با درمان و مراقبت های پزشکی برطرف می شوند. انجام فیزیوتراپی و استفاده از بریس زانو می توانند در کاهش درد موثر واقع شوند. اما برخی از دردها نیز از طریق روش های درمانی غیر جراحی بهبود نیافته و نیاز به جراحی پیدا می کنند. تعویض مفصل زانو یکی از روش های جراحی پیشرفته می باشد که طی آن مفصل زانوی تخریب شده یا آسیب دیده با مفصل مصنوعی یا همان پروتز جایگزین می گردد. مفصل مصنوعی متشکل از آلیاژهای فلزی، پلاستیکی و پلیمری است و عملکردی شبیه به زانوی طبیعی انسان دارد.
زمان بازپروری بعد از عمل
مدت زمان جراحی تعویض مفصل زانو حدود دو ساعت می باشد. اما دوره ریکاوری و بازپروری بیمار پس از جراحی چندین ماه طول می کشد که این زمان در بیماران مختلف، متفاوت است. متخصص ارتوپد بر اساس فاکتورهایی مانند سن بیمار، وزن او، میزان فعالیت وی و وضعیت عمومی بیمار و میزان درد او تصمیم گیری کرده و اقدام به جراحی تعویض مفصل زانو می کند.
بیماری آرتروز و صدمات ناشی از آن رایج ترین علت جراحی تعویض مفصل زانو می باشد. البته پوکی استخوان و آرتریت روماتوئید نیز ازدلایل اصلی انجام این جراحی به شمار می روند. پزشکان معمولا زمانی اقدام به جراحی تعویض مفصل زانو می کنند که روش های درمانی دیگر مانند کنترل وزن، تجویز دارو، فیزیوتراپی و سایر وسایل کمکی مثل عصا یا بریس زانو تاثیری در بهبودی بیمار نداشته باشند.
عوارض پس از عمل جراحی تعویض مفصل زانو
مفصل مصنوعی زانو دارای عمر معینی بوده و در بهترین حالت ماندگاری آن بین 10 تا 15 سال است و پس از آن باید تعویض گردد. عوامل بسیاری در تخریب مفصل مصنوعی موثر هستند. مانند وزن بالا که اعمال فشار مضاعف روی زانوها باعث دررفتگی یا تخریب مفصل شده و نیاز به جراحی مجدد جهت تعویض می باشد.
جراحی تعویض مفصل زانو به منظور کاهش درد بیمار صورت می گیرد. و در اکثر موارد بدون عوارض جانبی است و بیماران پس از انجام جراحی می توانند زندگی عادی با کیفیت بیشتری را تجربه کنند. با این وجود بعضی اوقات نیز ممکن است مانند سایر اعمال جراحی عوارضی را به همراه داشته باشد. که بهبودی بیمار را به تاخیر انداخته و مشکلات جدیدی را برای او ایجاد خواهد کرد. البته تمام این عوارض قابل تشخیص و درمان بوده و توسط پزشک جراح برطرف می گردند.
احتمال بروز عفونت در مفصل زانو
با اینکه احتمال عفونت پس از جراحی تعویض مفصل زانو بسیار پایین بوده. اما این احتمال در افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف است ( مانند بیماران کلیوی ، بیماران کبدی و سرطانی و …) بیش از سایر افراد می باشد.
درصورت بروز عفونت در بدن بیمار پس از جراحی، شرایط تا حدودی مخاطره آمیز شده و اقدامات جدی جهت رفع عفونت باید در نظرگرفته شود. همچنین در افرادی که بیماری های پوستی دارند. افراد مبتلا به عفونت های ادراری یا نفسی، بیماران دارای مشکلات دهان و دندان و در بیماران دیابتی و روماتیسمی ریسک ابتلا به عفونت بیش از سایرین می باشد. استعمال دخانیات نیز باعث ایجاد عفونت در بدن بیمار می شود. بنابراین به افرادی که سیگار می کشند توصیه میشود چند هفته قبل ازجراحی سیگار خود را ترک کنند. همچنین این عارضه ممکن است با درد نیز همراه باشد و بیمار پس از جراحی همچنان احساس درد داشته باشد.
ترومبوز وریدهای عمقی ( لخته شدن خون در پای بیمار )
از شایع ترین عوارض عمل جراحی تعویض مفصل زانو لخته شدن خون در پاها است. که در نتیجه آن، خون در رگ های اندام تحتانی و لگن بیمار لخته می شود و به این دلیل می تواند خطرساز باشد. که ممکن است به سمت ریه و قلب حرکت کرده و کارکرد آن ها را نیز مختل کند.
پزشک جراح جهت جلوگیری از این امر داروهای مخصوصی برای بیمار تجویز می کند. همچنین فعالیت خود بیمار هم در این زمینه تاثیر گذار است. بیمار باید پس از جراحی تعویض مفصل زانو مرتب مچ پای خود را حرکت دهد. که در اثر آن عضلات ساق پا فعال شده و گردش خون در این ناحیه افزایش پیدا کرده و ریسک ابتلا به لخته شدن خون کاهش می یابد.
محدودیت حرکت زانو
معمولا پس از جراحی تعویض مفصل زانو انتظار میرود زانو تا حد زیادی و بیش از قبل جراحی خم شود. اما گاهی ممکن است به دلیل چسبندگی بافت های نرم اطراف زانو پس از جراحی ، بیمار دچار محدودیت حرکتی شدید شود.
باقی ماندن درد پس از جراحی
بیمار ممکن است پس از جراحی تعویض مفصل زانو هنگام استراحت نیز درد داشته باشد. که یکی از عوارض جراحی می باشد.گاهی این درد همان درد قبل از جراحی است. و گاهی هم بیمار درد جدیدی را تجربه خواهد کرد. معمولا درد های پس از عمل جراحی تعویض مفصل زانو از طریق داروای مسکن و تزریقاتی که حین عمل صورت می گیرد کنترل شده و پس از مدتی بهبود می یابند.
چنانچه درد پس از جراحی تعویض مفصل زانو ادامه داشته باشد. از مهم ترین دلایل آن می توان به ضعف عضله چهار سر ران اشاره کرد. که از طریق تقویت این عضله با حرکات ورزشی و انجام فیزیوتراپی زیر نظر پزشک جراح ، درد بیمار به تدریج و به مرور زمان کاهش یافته و در نهایت نیز از بین می رود. برخی مواقع نیز ممکن است درد زانو پس از عمل تعویض مفصل بهبود نیافته و تا مدتی پس از جراحی نیز ادامه داشته باشد. این نوع درد می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. که از طریق انجام آزمایش خون و عکس برداری تشخیص داده شده و درمان صورت می پذیرد.
اینستاگرام دکتر مسعود اعتدالی بهترین متخصص کایروپراکتیک